Het fenomenologische perspectief op leiderschap
Het lijkt of aan we aan het einde van een tijdperk zijn gekomen waarin al het oude, het bekende ophoudt te functioneren zoals we gewend waren. Maar waarin het nieuwe nog nauwelijks tot ontplooiing komt of houvast biedt. Wat is de volgende stap, voor mij, voor de wereld om me heen?
Er is een nieuw perspectief dat stopt met het zoeken in het verleden naar de oorzaken van onze problemen. Het stopt ook met het “maken” van de toekomst, het focuspunt van mainstream coaching en consulting. We kijken in alle eenvoud naar wat het hier en nu ons zegt. “Het fenomenologisch perspectief” is hoe we deze werkwijze noemen. Dat geeft toegang tot een creatieve intelligentie en de moeiteloze kracht van het moment.
De wereld lijkt gedomineerd door het idee dat je jouw werkelijkheid kunt maken, dat je je leven kunt veranderen naar jouw ontwerp. Deze opvatting blijkt steeds meer een illusie te zijn. De veranderingen en uitdagingen van vandaag vragen van leiders om meer in contact te staan met zichzelf, hun innerlijke roeping te volgen, zichzelf meer intuïtief waar te nemen en te handelen naar hoe ze werkelijk zijn. Dat kan voor velen moeilijk zijn. Maar alles wat je daarin over het hoofd ziet (en met onze menselijkheid is dat onvermijdelijk) komt bij je terug, zonder enige uitzondering.
Als we goed luisteren, kunnen we overal ter wereld een roep horen om deze nieuwe manier van leven, werken en beslissen. In collectieve zin kunnen we het zien in de vorm van vluchtelingenbewegingen; in persoonlijke zin, in de gevallen van burn-out, overbelaste werkschema’s en lege relaties; in organisatorische zin, in de vorm van conflicten, crises en marktverliezen.
Het fenomenologisch perspectief bestaat in de eerste plaats uit een glasheldere en onbelemmerde weergave van wat we waarnemen. De betekenis van wat we waarnemen in een organisatie of een gesprek wordt niet langer betwist. We laten het op ons inwerken zoals het zich voordoet. Dit perspectief creëert een opmerkelijke precisie, kracht en effect.
“We kunnen alleen dat waarnemen en erkennen wat verschijnt. Al het andere is louter gedachte, louter theorie, en onwerkelijk. Dat wat verschijnt is oneindig – oneindig groot, oneindig veelzijdig en oneindig diep. Hoe meer en dieper we de fenomenologische werkelijkheid die zich aandient ingaan en ons erdoor laten beroeren en aanraken, hoe meer en dieper we de wereld – en tegelijkertijd onszelf – ervaren.”
Wilfried Nelles